Hệ thống xương, khớp và những điều cần biết

Giải đáp những thắc mắc về việc giữ gìn sức khỏe của bộ xương, giúp bạn có một cuộc sống năng động đến tận tuổi

Canxi đóng vai trò thế nào với bộ xương?

Canxi là loại vi chất quan trọng giúp cho bộ xương trở nên chắc khỏe và hạn chế nguy cơ xương bị gãy hoặc yếu.

Tuy nhiên điều này không có nghĩa là nên bổ sung tăng cường canxi càng nhiều càng tốt cho bộ xương. Mà ngược lại việc dư thừa hàm lượng canxi sẽ gây nên những tác dụng ngược và đặc biệt là gây hại cho thận, gây tiêu chảy và đau bụng, gây rắc rối xảy ra với tuyến giáp.

Trường hợp nếu trong máu của bạn có chứa quá nhiều canxi, sẽ dẫn đến triệu chứng hypercalcemia hay việc dư thừa canxi trong nước tiểu sẽ dẫn đến chứng bệnh hypercalciuria.

Thời điểm nào nên bổ sung canxi với phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh dễ mắc loãng xương?

Điều này phụ thuộc vào loại canxi bạn được bác sĩ chỉ định sử dụng.Trên thực tế có 2 loại canxi là canxi carbonate và canxi xitric.

Canxi carbonat nên uống trong bữa ăn, bởi thời điểm này canxi carbonat sẽ dễ dàng được axit trong dạ dày hấp thụ một cách tối đa.

Trái lại Canxi xitric lại không nên uống trong bữa ăn. Bạn có thể uống vào bất cứ thời điểm nào trong ngày nhưng ngoại trừ trong bữa ăn để nó có thể phát huy hết tác dụng vốn có.

Cũng cần lưu ý không nên sử dụng kết hợp viên canxi trong khi dùng các loại thuốc như viên sắt, kháng sinh hay thuốc trị cao huyết áp.

Tất cả thực phẩm giàu canxi đều tốt cho xương?

Trên thực tế nhiều người cho rằng cứ có chứa lượng canxi dồi dào thì nhất định loại thực phẩm đó sẽ tốt cho xương. Tuy nhiên sự thật không phải là như vậy vì cơ thể có thể hấp thu được canxi hay không điều này sẽ được quyết định ở quá trình tiêu hóa diễn ra chủ yếu ở đoạn trên ruột non.

Hiệu quả này phụ thuộc vào tỷ lệ tương quan với các vi chất khác. Đơn cử như nếu lượng magiê trong khẩu phần lớn thì lượng canxi thải ra theo nước tiểu cũng tăng theo tỷ lệ thuận. Lượng magiê thích hợp trong khẩu phần là bằng 1/2 đến 3/4 so với lượng canxi.

Nếu tăng lượng phospho trong khẩu phần sẽ làm giảm độ đồng hóa canxi và tăng lượng bài xuất chất khoáng này theo nước tiểu. Tỷ lệ canxi/phospho thích hợp là 1-1,5. Thường trong khẩu phần ăn, tỷ lệ này không thích hợp. Do đó, cần có những chất điều chỉnh đặc hiệu tương quan này, mà vitamin D là quan trọng nhất.

Nếu thừa kali cũng làm giảm hấp thu canxi rõ rệt vì kali cản trở sự tạo thành những liên kết phức tạp của canxi đối với các acid mật.

Canh xương là món ăn "hảo hạng" cho xương?

Không ít người quan niệm rằng những người thiếu canxi, trẻ em chậm lớn, còi xương, có chiều cao hạn chế thì nhất thiết phải "kết nạp" thêm món canh xương vào trong chế độ ăn uống để nhanh chóng cải thiện tình hình.

Tuy nhiên minh chứng khoa học lại "phản bác' quan niệm này bởi các nhà nghiên cứu tìm thấy lượng can-xi ở trong xương có thể dung hòa vào trong canh là rất thấp, nếu hầm 10kg xương để làm canh thì trong đó thành phần canxi của nó chỉ ở mức dưới 150 gam.

Ước tính trong một bát canh xương có khoảng 2 - 3 mg canxi vậy làm một phép so sánh đơn giản nếu mỗi ngày một người cần 1000 mg canxi đồng nghĩa phải ăn đến 400 - 500 bát canh hầm xương mỗi ngày để đáp ứng đủ "chuẩn" nói trên.

Chưa hết, một quan niệm sai lầm nữa là xương càng ninh lâu sẽ càng tăng canxi cho bộ xương nhưng ngược lại đó sẽ là nguyên nhân gây thất thoát lượng lớn vitamin và khoáng chất sẵn có trong nó. Lời khuyên dành cho bạn là nếu muốn bảo toàn tối đa các chất dinh dưỡng thì bạn chỉ nên ninh xương khoảng tối đa 2 giờ đồng hồ là đủ.

Tập luyện khiến xương phải đối mặt với nguy cơ bị gãy, tổn thương?

Trừ phi đó là khi bạn đang áp dụng một bài tập quá sức hoặc không thích hợp với cơ thể còn ngược lại tập luyện cũng có vai trò quan trọng không kém vitamin D và canxi.

Tập luyện sẽ hạn chế tối đa nguy cơ bị suy giảm hoặc thất thoát mật độ của bộ xương - là tiền nguyên nhân dẫn đến tình trạng xương bị yếu và dễ gãy.

Bên cạnh đó tập luyện còn giúp cơ bắp dẻo dai, hạn chế nguy cơ những cơn đau khớp, kéo dài "tuổi xuân" cho bộ xương.

Những bài tập có lợi cho bộ xương là bơi lội, đi bộ, leo núi, leo cầu thang, chơi tennis và tập nhảy.

Khi nào xương dễ gặp phải "nguy cơ" giòn, gãy?

Từ tuổi 30 trở về trước cơ thể sẽ sản sinh ra lượng tế bào xương dồi dào nhất và vì thế bộ xương sẽ ít có nguy cơ bị giòn, yếu hay gặp phải những tổn thương.

Tuy nhiên, sau độ tuổi 30 mọi thứ sẽ thay đổi, các tế bào xương sẽ dần bị mất đi đồng nghĩa rằng sức khỏe của bộ xương sẽ bị giảm sút. Chính vì thế, bạn cần có kế hoạch chăm sóc sức khỏe cho bộ xương ngay từ khi bước vào độ tuổi băm chứ không phải đợi đến khi tiền mãn kinh.

Những ai dễ mắc bệnh liên quan đến xương khớp?

Những người dễ có nguy cơ bị tấn công bởi bệnh xương khớp như tuổi tác cao, giới tính, do gien di truyền, những người nghiện rượu, mắc các bệnh lý liên quan đến ung thư, tiểu đường, thận, khớp, gút, chế độ ăn uống và sinh hoạt nghèo nàn.