Đau cột sống thắt lưng: Nguyên nhân và cách cải thiện hiệu quả

Đau cột sống thắt lưng hay còn gọi là đau lưng vùng thấp, đau lưng dưới là một trong những triệu chứng thường gặp nhất trong bệnh lý cơ xương khớp. Nguyên nhân chung là vì cột sống, đặc biệt  vùng thắt lưng có liên quan đến mọi hoạt động của cơ thể khi chúng ta đi, đứng, ngồi, làm việc; trong khi đó, cấu tạo của vùng này lại khá đặc biệt nên rất dễ bị tổn thương: các khớp ở cột sống, kể cả thắt lưng không có bao hoạt dịch như khớp ở gối, vai, háng… mà giữa các đốt sống là đĩa đệm có cấu trúc tương tự như sụn. Khi chúng ta gập người về phía trước, ngửa ra sau, vặn sang trái, sang phải, mang vác vật nặng… cột sống phải chịu một lực rất lớn, các đốt sống và đĩa đệm vì thế dễ bị hư hại, thoái hóa gây đau nhức.

 

Đau cột sống thắt lưng được chia làm 2 loại là đau cấp tính và mãn tính, mỗi loại có nguyên nhân khác nhau: 

 

Đau cột sống thắt lưng cấp tính: Tình trạng này thường gặp ở những người hay bưng bê, mang vác các vật nặng trên lưng; người làm việc văn phòng, tài xế lái xe đường dài, thợ may, những người hay ngồi nhiều hoặc ngồi sai tư thế (ngồi gù lưng, lưng, đầu và cổ không cùng nằm trên một đường thẳng). 

 

Ngồi làm việc nhiều giờ, không chịu thay đổi tư thế rất dễ bị đau lưng.

 

Đau cột sống thắt lưng mãn tính: Đây có thể là dấu hiệu của một bệnh lý xương khớp nào đó xảy ra tại vùng cột sống thắt lưng như thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, gai cột sống… Nguyên nhân phổ biến của những bệnh lý này thường là do cấu trúc đĩa đệm bị hao mòn. Đồng thời quá trình hủy xương diễn ra nhanh hơn so với tái tạo làm biến đổi cấu trúc của cột sống từ đó gây bệnh.

 

Đau cột sống thắt lưng do lao động: Cơn đau xuất hiện đột ngột (sau khi bê vật nặng, tư thế sinh hoạt không đúng như ngồi gù lưng; đứng, ngồi lâu ở một tư thế; mang giày cao gót..) kèm theo tình trạng co cứng khối cơ cạnh cột sống. Khi ấn các ngón tay dọc theo hai bên cột sống có thể xác định được điểm đau.

 

Đau do các bệnh ở cột sống thắt lưng: Thoái hóa cột sống hay thoát vị đĩa đệm vùng thắt lưng là hai bệnh phổ biến nhất gây ra các cơn đau nhức. Người bệnh đau lan từ cột sống thắt lưng xuống mông, mặt sau của đùi, mặt trước cẳng chân, mắt cá ngoài, đau qua mu chân tới các ngón chân; đôi khi có cảm giác tê bì, kiến bò, kim châm. Cơn đau tăng nặng có thể gây yếu chi, khiến người bệnh không thể tự mình đứng lên đi lại được mà cần phải có sự hỗ trợ của người thân.

Để việc cải thiện mang lại hiệu quả tốt cần phối hợp dùng thuốc với các biện pháp phục hồi chức năng, luyện tập, thay đổi lối sống nhằm bảo vệ cột sống thắt lưng. Không lạm dụng cải thiện ngoại khoa (phẫu thuật), đặc biệt đối với những trường hợp đau cột sống thắt lưng cấp tính.

 

Nằm nghỉ là biện pháp quan trọng trong cải thiện đau cột sống lưng, nhất là do thoát vị đĩa đệm. Nếu không nằm nghỉ thì không thể cải thiện hiệu quả cao. Tốt nhất là nên nằm trên giường cứng, chăn/mền mỏng, ở tư thế dễ chịu nhất và hạn chế nằm ngửa vì tư thế này gây duỗi cột sống. Chỉ nghiêng người-chống tay-ngồi dây khi ăn uống, vệ sinh. Thời gian nghỉ trung bình là 2 tuần. 

 

Các loại thuốc giảm đau cột sống thắt lưng: Là các loại thuốc chống viêm không steroid, thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ. Tuy nhiên, người bệnh không được tự ý sử dụng các loại thuốc này khi chưa có chỉ định của chuyên gia. Thuốc cần phải được dùng đúng liều lượng, đúng thời gian quy định nhằm hạn chế các tác dụng phụ nguy hiểm như viêm loét dạ dày, xuất huyết bao tử, tổn thương gan, thận.

 

Dưỡng chất sinh học PEPTAN thiên nhiên (có trong JEX MAX) giúp cột sổng deo dai, linh hoạt, hết đau nhức.

 

Để hạn chế các tác dụng phụ nguy hiểm, xu hướng của y học hiện nay là dùng các sản phẩm được chiết xuất hoàn toàn từ thiên nhiên đã được khoa học chứng minh không chỉ có tác dụng giảm đau hiệu quả mà còn giúp cung cấp các dưỡng chất nhằm tái tạo sụn khớp và xương dưới sụn, phục hồi nhanh chóng các tổn thương nơi cột sống. Nổi bật trong số các loại dược phẩm này là sản phẩm JEX MAX.

 

JEX MAX được sản xuất tại Mỹ, chứa dưỡng chất sinh học PEPTAN thiên nhiên không chỉ có tác dụng giảm đau mà còn có khả năng tác động cùng lúc đến sụn và xương dưới sụn. Tại sụn, PEPTAN kích thích các tế bào sụn tăng cường sản sinh các chất căn bản là collagen type 2 và aggrecan từ đó giúp gia tăng sức bền cho sụn khớp và cả đĩa đệm (đĩa đệm là cấu trúc sụn đặc biệt). Còn tại xương dưới sụn, PEPTAN gia tăng mật độ khoáng chất của xương, giúp xương chắc khỏe. Từ 2 tác động này, PEPTAN phục hồi các tổn thương nơi cột sống, làm chậm tiến trình thoái hóa của các đốt sống, giúp hệ cột sống dẻo dai, linh hoạt.

 

Tập vật lý trị liệu: Nếu có điều kiện, người bệnh có thể đến các phòng khám uy tín, bệnh viện có chuyên khoa xương khớp để tập vật lý trị liệu với các thiết bị hiện đại như giường kéo, sóng siêu âm, đèn hồng ngoại… dưới sự hỗ trợ của các chuyên gia hay kỹ thuật viên có chuyên môn, kinh nghiệm. Hoặc bệnh nhân cũng có thể tự thực hiện tại nhà những bài tập đơn giản dành cho phần lưng dựa theo clip hướng dẫn sau.

 

Ngoài ra, để giảm đau và tránh tái phát đau vùng thắt lưng, người bệnh cũng cần lưu ý đến tư thế sinh hoạt, lao động đúng, tránh vặn, xoắn lưng; hạn chế mang vác vật nặng; không khom khi bưng bê vật nặng; không gù lưng khi đứng, ngồi, đi lại; hạn chế dùng các chất kích thích như cà phê, bia rượu, thuốc lá; không ăn quá ngọt vì đây là những chất không tốt cho xương khớp, có thể làm tăng mức độ đau.

 

Quỳnh Như